2024-03-29T16:52:36Z
https://www.jaml.ir/?_action=export&rf=summon&issue=33829
فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک
حقوق و فقه تربیت و کودک
2717-1469
2717-1469
1400
2
6
قاعدهی "عدم شرطیة البلوغ فی الاحکام الوضعیة" در فقه، با رویکردی برنظر امام خمینی
عبدالجبار
زرگوش نسب
فاطمه
کهزادی
این پژوهش به شیوهی توصیفی- تحلیلی، بر آن است تا اثبات کند بلوغ، در احکام وضعی شرط نیست که مفاد قاعده است. در این زمینه، به ادلهی اثبات آن، اعم از عمومات و اطلاقات، اجماع و سیرهی متشرعه و عقلا با رویکردی بر نظر امام خمینی (ره) پرداخته و این آرا را بررسی کرده است. حکم وضعی، حکمیاست که مستقیماً به فعل و رفتار مکلف ارتباط ندارد، بلکه وضعیت خاصی را مقرر میکند که در رفتار انسان، به نحو غیرمستقیم، تأثیر میگذارد. عمومات و اطلاقات احکام، شامل صبی و نابالغ میشوند و این موارد تخصیص نخوردهاند و مقید به بالغین نیستند و به بالغین انصراف ندارند. احکام تکلیفی الزامی به بلوغ تخصیص خوردهاند؛ اما احکام مستحب و احکام وضعی، تخصیصی ندارند و از دیدگاه عقلی و شرعی، مانعی برای شمول آنها دربارهی کودکان وجود ندارد. نظریهی مختار نویسندگان این است که در احکام وضعی، بلوغ شرط نیست و قاعده، مبتنی بر دلایل استواری است.
قاعده
کودک
نابالغ
احکام وضعی
احکام تکلیفی
امام خمینی
2021
08
23
7
25
https://www.jaml.ir/article_246505_db9fb53520776fd21cbc44b7743a0df7.pdf
فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک
حقوق و فقه تربیت و کودک
2717-1469
2717-1469
1400
2
6
آسیب شناسی حقوق و دستمزد هزینه مترجمین از دیدگاه«حسام الدین مصطفی»
جواد
اصغری
فاطمه
دینی
دنیای امروز که به حق میتوان آن را دنیای پیشرفت و ترقی علمینام نهاد، با سرعتی غیر قابل تصور روبه رشد و گسترش علمیاست. این گسترش نه تنها در جنبههای فنی و علوم تجربی است، بلکه دامنه این تحقیقات و تبعات، علوم انسانی را نیز فرا گرفته است. یکی از نتایج این ترقی و رشد حیرت انگیز علوم و معارف بشری، کثرت تالیفات و نوشتههای علمیاست که توسط متفکرین و دانشمندان به جامعه بشری عرضه میگردد. به گونهای که شاید بتوان گفت عصر ما عصری است که بیش از هر دوره دیگر در آن، نوشته و تألیف آفریده میشود. این نوشتهها به واسطه رشد دانش، از محدوده محیط مؤلف و نویسنده پا فراتر گذارده و در سراسر گیتی نشر و گسترش مییابد. به منظور حمایت از تلاش با ارزش و طاقت فرسای مترجم که در راه بازگردانیدن اثر یا کتاب زحمات زیادی را متحمل میشود، نظامهای حقوقی و دولت ها از دیرباز تدابیر و قوانینی وضع کردهاند تا از یک طرف غارت و چپاول حاصل تلاش مترجمان به دست سودجویان قطع شود و از طرف دیگر موجبات تشویق و حمایت از این قشر مهم را که واسطه انتقال معارف بشری هستند فراهم شود. در این پژوهش بر آنیم تا حقوق مترجمین با محوریت کتاب «أسس و قواعد صنعته الترجمه »را مورد بررسی قرار دهیم.
آسیب شناسی
دستمزد
هزینه مترجمین
«حسام الدین مصطفی»
«أسس و قواعد صنعته الترجمه»
2021
08
23
25
41
https://www.jaml.ir/article_246507_33a6d74937b6feabde65aadd7d6780b7.pdf
فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک
حقوق و فقه تربیت و کودک
2717-1469
2717-1469
1400
2
6
حقوق جامعه اقلیت دینی و مذهبی در تاریخ معاصر ایران
رضا
شعبانی
سیده زهرا
کاووسی
مطالعه حقوق اقلیتها و گروههای قومی در قانون اساسی جمهوری اسلامیایران، نشانگر آن است که علیرغم فقدان الگوی مشخص و منسجم و عدم استفاده از مدلهای رایج جلب و تأیید مشارکت اقلیتها در این سند حقوقی، حقوق گروههای مذکور به روشهای مختلفی مطرح شده و محفوظ مانده است. در قانون اساسی کشورمان سه گروه قومی، اقلیت دینی، اقلیت مذهبی از یکدیگر متمایز شدهاند و در حالی که اقلیت قومیبا دو گروه دیگر قابل جمع است برای هریک به طور جداگانه حقوقی مطرح شده که باهم جمع پذیرند. در کنار اکثریت مسلمان در کشور ایران، اقلیتهای غیر مسلمان نیز وجود دارند که با داشتن تابعیت ایران، از اعضای ملت محسوب میشوند. این مقاله درصدد تبیین حقوق خاص و ویژه اقلیتهای دینی در نظام سیاسی ایران است که اقلیتهای دینی برای برخورداری از تساوی حقوقی، برای حفظ و پاسداری از خصایص فرهنگی دینی خود خواهان اقداماتی با حمایت دولت هستند که در قوانین ایران به آن پرداخته شده است. در این مقاله بر آن هستیم تا به واکاوی حقوق جامعه اقلیت دینی و مذهبی ایران در تاریخ معاصر بپردازیم که روش گردآوری اطلاعات نیز از طریق کتابخانهای و فیش برداری میباشد.
اقلیت
دینی
مذهبی
قانون اساسی
تبعیض نژادی
2021
08
23
41
63
https://www.jaml.ir/article_246510_d661398ab10766ee17dbb473697abc9c.pdf
فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک
حقوق و فقه تربیت و کودک
2717-1469
2717-1469
1400
2
6
جرایم علیه حیثیت در نظام حقوق کیفری ایران
غلامعلی
سنجری
زهره
احمدیان
شرافت و آبروی انسان برای او ارزش و احترامیبرابر با جان وی دارد. لازمه زندگی در اجتماع، حفظ آبرو است. بنابراین بشر تمام توان خود را برای حفظ آبرو به کار میبرد. به همین دلیل رفتارهایی که به آبرو و حیثیت شخص لطمه آورد را جرم دانسته و قابل مجازات میداند. جرایم علیه حیثیت معنوی اشخاص، دستهای از جرایم هستند که آسیب آنها به شرافت و اعتبار بزه دیده وارد میشود که چه بسا قابل جبران نیز نباشد. عمده جرایم علیه حیثیت معنوی در حقوق کیفری ایران عبارت از توهین، افترا، نشر اکاذیب و قذف است که در این پژوهش برآنیم تا نظام حقوقی حاکم بر جرائم علیه حیثیت را مورد بررسی قرار دهیم که این تحقیق با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با روش جمع آوری اطلاعات به صورت فیش برداری و کتابخانهای میباشد.
حیثیت معنوی
افترا
توهین
مزاحمت تلفنی
جرایم سایبری
2021
08
23
63
73
https://www.jaml.ir/article_246511_ccec85218b8479f4760553709b792dde.pdf
فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک
حقوق و فقه تربیت و کودک
2717-1469
2717-1469
1400
2
6
بررسی مقایسهای نظریه هاردشیپ، فورس ماژور و عقیم شدن قرارداد
الهام
روحی
میثم
مرادی
زمانی هاردشیب ایجاد میشود که وقوع حوادثی تعادل قرارداد را خواه به علت افزایش هزینه اجرا و خواه به علت کاهش ارزش عوضی که طرف دریافت میکند به طور اساسی تغییر دهد. در چنین مواردی یکی از سه اثر هاردشیب یعنی انفساخ، فسخ و تعدیل به عنوان راه حل مطرح است. دﻛﺘﺮﻳﻦ ﻋﻘﻴﻢ ﺷﺪن ﻗﺮارداد ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم میباشد ﻛﻪ ﺣﺎدﺛﻪاى ﺑﺪون دﺧﺎﻟﺖ ﻃﺮﻓﻴﻦ، ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ، ﭘﺲ از اﻧﻌﻘﺎد ﻗﺮارداد رخ ﻣﻲدﻫﺪ و اوﺿﺎع و اﺣﻮال ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻗﺮارداد را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻣﺎن اﻧﻌﻘﺎد آن ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪاى دﮔﺮﮔﻮن ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ درﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ، اﺟﺮاى ﻗﺮارداد ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲﮔﺮدد و در ﻣﻮاردى ﻧﻴﺰ ﻫﺪف از اﺟﺮاى ﻗﺮارداد از ﺑﻴﻦ ﻣﻲرود. ﻧﻈﺮﻳﺔ ﻓﻮرس ﻣﺎژور، ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از اﻧﻌﻘﺎد ﻗﺮارداد اﺟﺮاى آن ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺣﺎدﺛﻪاى ﺧﺎرﺟﻲ، ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل و ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲﮔﺮدد. اما ﻧﻈﺮﻳﺔ ﻫﺎردﺷﻴﭗ، ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮم اﺳﺖ ﻛﻪ در اﺛﺮ ﺣﺎدﺛﻪاى ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ و ﺧﺎرج از ﻛﻨﺘﺮل اﺟﺮاى ﺗﻌﻬﺪات ﻗﺮاردادى ﺑﻪ ﻃﻮر فوقالعادی دﺷﻮار ﻣﻲﮔﺮدد.
هاردشیپ
فورس ماژور
دشواری اجرای قرارداد
عقیم شدن قرارداد
2021
08
23
73
95
https://www.jaml.ir/article_246512_bb28afab5e2c51120c8e7c267b3c3794.pdf
فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک
حقوق و فقه تربیت و کودک
2717-1469
2717-1469
1400
2
6
نقش ابزارهای الکترونیکی در مشارکت مردم بر فرآیند قانونگذاری در ایران و کشورهای دیگر
نعمت اله
ناروقه
زهرا
وطنی
فریبا
زمانیان
مشارکت مردم در قانونگذاری در دو دهه اخیر بهخاطر ابزارهای الکترونیکی سرعت روز افزون و بهینهایی داشته است. در واقع ابزارهای دیجیتالی، فرآیند دموکراسی را تغییر دادهاند و موجب کارآمدی فضای دوسویه ارتباط بین شهروندان و نمایندگان شدهاست. رسانههای جدید و دادههای باز در سطح اطلاعرسانی آنلاین تا مشارکت الکترونیکی عموم در تصمیمگیری در تولید نوع جدیدی از نمایندگی، نقش فعال دارند، نمایندگی که نه به روش سنتی و فقط در حوزه انفعالی، بلکه در حوزه مشورتی و تکمیلی پا به عرصه وجود نهادهاست. مشارکت الکترونیکی از سطح اطلاعرسانی آنلاین تا مشارکت الکترونیکی مردم در تصمیمگیریها متفاوت است. در این تحقیق به هدف بهرهگیری از رهاورد تجارب جهانی در به روزآوری بهینه نهاد دموکراسی در ایران، شیوههای افزایش مشارکت مردم در مراحل مختلف قانونگذاری و فراخوانی ایدههای کارآ از طریق بکارگیری ظرفیت پربازهی فضای مجازی در دیگر سیستمهای تقنینی پایش شده است. رهاورد این تحقیق اثبات ضرورت عزم جدی قوای اجرایی و تقنینی کشور در فراخوان و کاربست نظرات و آراء مردمیبه خصوص متخصصین ایشان و در نتیجه افرایش کارایی مصوبات ناشی از تأثیرپذیری آن از ارادهی جمعی و در نتیجه برخوردار شدن قوای حاکمه از پایگاه مردمی به عنوان اهم ضروریات جمهوریت است.
دموکراسی مدرن
دموکراسی الکترونیکی
مشارکت الکترونیکی
مشاوره الکترونیکی
رسانه های الکترونیکی
2021
08
23
95
115
https://www.jaml.ir/article_246513_d06e59d1d64fdb1a366c86d1d997ad14.pdf
فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک
حقوق و فقه تربیت و کودک
2717-1469
2717-1469
1400
2
6
بازنگاهی به کیفیت مجازات محاربه با ترجیح قول ترتیب از منظر فقه و حقوق جزای اسلام
محمدابراهیم
مجاهد
احمد
عابدینی
جواد
پنجه پور
بدون تردید محاربه یکی از مهمترین جرایم علیه امنیت داخلی و حتی خارجی است. این پدیده ی مجرمانه متخذ از آیه سی و سه (33) سوره مائده میباشد و تحت عنوان آیه محاربه از مهمترین آموزههای قرآنی مورد استعمال در فقه جزایی اسلام است. بر اهل تحقیق پوشیده نیست که یکی از مسایل مورد مناقشه در باب محاربه، مسئلهی کیفیت و نحوه اعمال مجازاتهای چهارگانه در آیه شریفه میباشد. در این زمینه دو قول وجود دارد. گروه کثیری از فقها ملتزم به تخییر حاکم در اعمال مجازاتها شدهاند، و گروهی دیگر قائل به ترتیب اند. پژوهش حاضر در راستای پاسخ به همین سوال ساماندهی شده است، که با عنایت به آیه شریفه نحوه و کیفیت اعمال مجازاتهای محصوره، از ناحیه حاکم چگونه است؟ و حق با کدام قول است؟ برهمین اساس در پژوهش حاضر به شیوه تحلیلی- تطبیقی-توصیفی برای رسیدن به پاسخ مطلوب، ابتدا به تصویر روشنی از مفهوم محاربه و نیز آشنایی اجمالی با انواع مجازاتهای چهارگانهی قتل، صلب، قطع و نفی اهتمام، و در ادامه به بیان اقوال فقها پرداخته شد. سپس ادله و مستندات هر دو قول تخییر و ترتیب تفصیلا مورد نقد و ارزیابی قرار گرفت. روشن شد که اصولاً تقسیم روایات به تخییر و ترتیب ناصواب و فاقد مبنای صحیحی است. همه روایات مترصد بیان یک حقیقت هستند. اختلاف آنها صرفاً امری ظاهری است و هرگزتنافی ماهوی و حکمی با هم ندارند. سرانجام علیرغم کثرت گرایش فقها به قول تخییر، با عنایت به اتقان و برتری ادلهی قول ترتیب، حقانیت این قول ثابت و ترجیح داده شد. با این رویکرد فقهی نحوه اعمال مجازات محارب مبتنی بر قول ترتیب و تناسب مجازاتهای مقرره با جرایم ارتکابی است. فایده عملی و کاربردی این پژوهش، پیشنهاد اصلاح ماده 283 ق. م. ا. مصوب سال 1392میباشد.
محاربه
کیفیت مجازات
تخییر و ترتیب
2021
08
23
115
143
https://www.jaml.ir/article_246515_8d431affac4ad1b82924d5392d4f95e7.pdf
فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک
حقوق و فقه تربیت و کودک
2717-1469
2717-1469
1400
2
6
مطالعهی تطبیقی استنکاف از ایفای تعهدات در قرارداد تجاری بین المللی حقوق ایران و انگلیس
بابک
سیفی
لیلا
جوانمرد
محسن
کاظمی
با توجه به اصل لزوم قرارداد، هرگاه فردی متعهد به انجام امری میشود اجرای آن وظیفه اجتماعی، قانونی، اخلاقی او محسوب میشود. البته با توجه به موضوع تحقیق، استنکاف در اجرای قرارداد استثنایی بر این اصل میباشد. تعهدات تحت تأثیر مسائل ارادی و غیر ارادی قرار میگیرند که اجرای تعهدات را متوقف میکند. مواردی مانند جنگ، حوادث طبیعی و بیماری، مرگ و اعسار از جمله مهمترین موارد استنکاف تعهدات قراردادی میباشند. هدف این تحقیق شناسایی موارد استنکاف است که در نتیجه با از بین رفتن این موارد مراودات تجاری رونق میگیرند. با توجه به اصل لزوم قراردادها، توسل به پذیرش استنکاف طرف قرارداد مورد پذیرش نخواهد بود. طرفین مجاز به تغییر شرایط قرارداد به صورت یکجانبه نیستند. در این تحقیق بررسی شده است که در صورت بروز حوادثی که منجر به توقف اجرای تعهد میگردد، باعث ساقط شدن تعهد میشود که به مطالع تطبیقی با حقوق انگلیس پرداخته شده است.
استنکاف
اجرای تعهد
فورس ماژور
موضوع تعهد
اصل لزوم
2021
08
23
143
159
https://www.jaml.ir/article_246516_a41d52c72ac892bff9aa08c8fb8a0972.pdf
فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک
حقوق و فقه تربیت و کودک
2717-1469
2717-1469
1400
2
6
ارایه روشی برای تعیین بلوغ تکوینی با استناد به اماره نوعی سن در فقه امامیه
سیدمسلم
حسینی ادیانی
معصومه
زمانیان
بلوغ؛ رسیدن به رشد جسمی و جنسی که آمادگی تولید مثل در دختر یا پسر پیدا شود و از امور طبیعی است و از موضوعات شرعی نیست ولذا نیاز به بیان شارع ندارد. البته شارع برای تسهیل امر اقدام به ارائه نشانهها نموده. در قرآن به امارات احتلام و حیض و انبات اشاره شده است. روایات ناظر و غیرناظربرآیات، امارة سن را نیز بر این امارات اضافه کردهاند. لذا دیدگاههای مختلف شکل گرفته که یا فقط به روایت استناد جستهاند و معتقدند که بلوغ امری تکوینی-تعبدی است، مانند نظر مشهور که قائل به نه سالگی دردختر و پانزده سالگی در پسر میباشند و یا برخی دیگر با استدلال بر اینکه در آیات بحث سن مطرح نشده، کاملا این اماره را کنار گذاشته و بلوغ را امری تکوینی محض میدانند، و صرفاً به امارات تکوینی هم سنخ تکوینی بودن بلوغ بسنده نمودهاند. در این مقاله امارات بر طبق دو دستهی امارات شخصی (حیض، احتلام و انبات) و اماره نوعی وعمومی(سن) بررسی شده است و سپس در مقام جمع بین روایات و آیات و همچنین با توجه به مضمون روایات که به هیچکدام از دو نوع اماره به تنهایی موضوعیت نداده؛ به جمع بین نظرات به عنوان شاخص بلوغ در نظر گرفته شده است! به این صورت که تفاوت در بروز امارات شخصی موجب تفاوت در بلوغ شده و باید توسط اماره ایی عمومی و نوعی مورد ملاک قرار بگیرد و البته نه با اتکا بر سن خاص بلکه با در نظر گرفتن بازه سنی.
سن بلوغ
بلوغ قرآنی
بلوغ طبیعی
بلوغ تکوینی
اماره نوعی
اماره شخصی
2021
08
23
159
179
https://www.jaml.ir/article_246517_40d65d79ec90bd33d7d65a845425b3d3.pdf
فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک
حقوق و فقه تربیت و کودک
2717-1469
2717-1469
1400
2
6
الإجهاض أحکامه الفقهیة وآثاره
السید موید
الشکری
حسین
عباس مطر
البحث عنوانه الإجهاض وأحکامه الفقهیة وآثاره؛ فأسباب ودوافع الإجهاض متعدِّدة، لذلک یجب أن تعرض على الشّرع، فلابدّ أن تکون هذه الأسباب ثابتة ونتائجها یقینیّة أخذًا بالاعتبار الأحکام الفقهیّة هل هی قبل أو بعد نفخ الرّوح فی الجنین؟القول الوجیه فی حکم الإجهاض هو قبل نفخ الرّوح وهو التّحریم ما لم تکن هناک أسباب جائزة للإسقاط یحلّها الشّرع، أمّا بعد النّفخ فی الجنین فإنه یحرّم الإجهاض أیًّا کانت الوسیلة، ما لم یتعارض مع حیاة أمه.
الإجهاض
أحکام فقهیة
آثار
الإجهاض
2021
08
23
179
198
https://www.jaml.ir/article_246518_9c650eef72b5b64d4c52ca1292698fb7.pdf