%0 Journal Article %T مفهوم‌شناسی امام و امامت از منظر قرآن و حقوق اسلامی %J فصلنامه علمی حقوق و فقه تربیت و کودک %I انجمن علمی فقه و حقوق خانواده ایران %Z 2717-1469 %D 2020 %\ 08/22/2020 %V 1 %N 2 %P - %! مفهوم‌شناسی امام و امامت از منظر قرآن و حقوق اسلامی %K مفهوم %K امام %K امامت %K معصومین %K امامیه %K عامه %R %X   پژوهش حاضر با عنوان مفهوم‌شناسی امام و امامت از منظر قرآن با هدف تبیین مفهوم امام و امامت از نظر لغوی و اصطلاحی و ارائه نظرات و دیدگاه‌های معصومین و علمای امامیه و عامّه درباره‌ی واژه امام و امامت و ارتباط امامت و نبوّت در قرآن نگاشته شده است، در این پژوهش از کتاب‌های تفسیری، روایی و کلامی استفاده شده، و روش به کار رفته در آن توصیفی- تحلیلی است، این پژوهش در قالب چهار فصل تنظیم گشته است، از مهم‌ترین یافته‌های پژوهش حاضر این است که امام پیشوا و رهبر معصوم الهی است که حجّت و خلیفه‌ی خدا در زمین بوده و امامت، ریاست عمومی در امر دین و دنیاست و مقامی دینی ست در ادامه‌ی مناصب پیامبری که مشتمل بر تربیت مردم در حفظ مصالح دینی و دنیوی آن‌ها می‌باشد. نظر علمای عامّه این است که امام، جانشین پیامبر در اقامه دین و حفظ شریعت بوده و رهبری عمومی در مسائل دینی و دنیوی را بر عهده دارد و شامل نبی، خلیفه، حاکم، امام جماعت و هر کسی که به او اقتدا شود ولو باطل می‌شود، امامت از فروع دین بوده و دارای مراتب مختلفی است و علما، خلفا، حکّام، قضات و امام جماعت هر کدام در مرتبه‌ای از مراتب امامت قرار دارند و نصب امام بر عهده مردم گذاشته شده است اما دیدگاه معصومین و علمای امامیه این است که امام پیشوای معصوم و منصوب از طرف خداوند است و دارای روحیه‌ی صبر، یقین، رحمت، کشف و شهودات است و علاوه بر این‌که مقتدای مردم در گفتار و عمل‌کرد خود است به تدبیر امور جامعه و اجرای مقررات نیز می‌پردازد و با تشکیل حکومت الهی و به دست آوردن قدرت‌های لازم سعی می‌کند احکام خدا را عملاً اجرا نماید و اگر نتواند رسماً تشکیل حکومت دهد تا آن‌جا که در توان دارد در اجرای احکام می‌کوشد، مقام امامت تحقّق بخشیدن به برنامه‌های الهی اعمّ از حکومت و اجرای احکام الهی و تربیت و پرورش نفوس انسانی در ظاهر و باطن است و بالاتر از نبوّت بوده و هر دو به نصب الهی می باشند.     %U